Bölüm - Dayanıksızlık Şeması
Geçen günlerde şema terapi yaklaşımı üzerine okuma yaparken, dayanıksızlık şemasının (içten içe beslediğimiz güçsüz ve dayanıksızım inancı) toplumumuzda en yaygın görülen şemalardan biri olduğunu düşünmeye başladım. Bu şema; kötü bir şey olacak hissi, dünyanın tehlikeli bir yer olduğuna dair güçlü inanç, para-güç-sağlık kaybetme korkusu ve hayattan alınabilecek tüm zevklerin önüne geçen bir güvende hissetme arzusu ile kendini gösterir. Evet toplum olarak güvende hissetme arzumuz o kadar yüksek ki bu, dünyayı sadece hayatta kalmak için var olunan bir yer olarak görmemize neden oluyor. Bedenen hayatta kalıyoruz belki ama bu inancı beslediğimiz müddetçe ruhumuzu öldürüyor ve hayattan haz alma şansını kaçırmış oluyoruz. Üstelik etrafımızdaki insanları da kendi kaygılarımız nedeniyle kısıtlıyoruz ve özellikle çocukların deneyerek, sorumluluk alarak, özgüvenle büyümesini engellemiş oluyoruz.
Dünyada ölümden daha gerçek bir şey yokken, hiç risk almadan, mutlu olmak için yeni şeyler denemeden, korkularımızla yüzleşmeden hayatın sonuna doğru yürümek acaba bizi gerçekten olmak istediğimiz yere ulaştırıyor mu?
2. Bölüm - Korkularımızdan Kurtulmak
Hayat korkularına hapsolmuş insanlar için daha sıkıcı, sıradan ve stres vericidir. Korkudan kastım, yaşam içinde cesaret edemediğimiz,bizi kısıtlayan, dünkü postda bahsettiğim gibi yaşamdan keyif almamızı engelleyen çekincelerimizdir. Korkularımızın ne olduğunu anlamak çok önemli ve bu alanda iyileşmenin de ilk adımıdır. Bunu keşfettikten ve artık mücadele edebilirim dedikten sonra size yardımcı olacak yöntemler var. Bunlardan birini maddeler halinde paylaşıyorum. Zamana yayarak, sabırla ve itinayla uygularsanız, başarıya ulaşabilirsiniz. Güvendiğiniz birinden ya da bir terapistten destek almak sürecin daha sağlıklı ilerlemesi için yardımcı olabilir.
1)Korkularınızı listeleyin ve ne kadar korku beslediğinizi yüzde olarak ifade edin. Örneğin; sosyal ortamlara tanıdığım biri olmadan katılmak %80, duygularımı tanıdığım insanlarla paylaşmak %60, yalnız başıma bir gün geçirmek %90, daha az çalışmak, vb.
2)Bu durumlardan neden korktuğunuzu anlamaya çalışın ve not alın. Sosyal ortamlara tanıdığınız biri olmadan katılmak neden korkutucu, duygularınızı paylaşmak neden zor, yalnız kalmak hangi yönüyle sizi korkutuyor, neden dinlenmeye vakit ayıramıyorsunuz? Kendinize neden sorusunu bolca sorun ve korkunuzun kökeninde yatan düşünceleri anlamaya çalışın.
3)Bu korkunuz gerçekçi mi? Beslediğiniz bu korku gerçekçi kaygılara mı dayanıyor yoksa aslında zihninizin ürettiği sahte düşünceler nedeniyle mi korkunuz besleniyor? Sosyal ortamlardan korkuyorsanız insanların sizi sevmediğine dair bir alt düşünce taşıyor olabilirsiniz ve yapmanız gereken bu düşüncenin mantığa uyup uymadığını keşfetmek. Arkadaşlarınızdan, ailenizden yardım alabilirsiniz ve aksini kanıtlayan bulguları not edebilirsiniz.
4)Korktuğunuz şey her ne ise bunu parçalara ayırın. En kolay adımdan başlayarak yavaş yavaş en zor adıma doğru ilerleyin. Bunu aylar içinde yapabilirsiniz, aceleye getirmeyin. Kolay denemelerden zor denemelere doğru ilerledikçe, korkunuzu yendiğinizi ve altta yatan düşüncelerinizin de gerçekten mantık dışı yönlerinin olduğunu göreceksiniz. Öncelikle üstteki 3 maddeyi başarılı bir şekilde sonuçlandırmak önemlidir aksi halde denemek için cesaretinizi toplamak zorlaşacaktır.
Psk. Malik Kubilay Çadırcıoğlu
Comments